Charakterystyczny, ceglany budynek. Na pewno są tacy, którzy wiedzą, gdzie się on znajduje. Wielu jednak pewnie nie kojarzy, jaka wiąże się z nim historia. Zlokalizowany jest on na terenie jednej z posesji przy ul. Łaskiego. Mimo licznych przeróbek, którym został poddany na przestrzeni ostatnich stu lat, wciąż widać w nim starania jego budowniczego, aby swoją architekturą prezentował jakąś formę estetyki. A tymczasem dzisiejszy dom kilku gnieźnian pierwotnie mieścił… stajnie.
Ten niewielki budynek powstał w 1889 roku na nieruchomości należącej do Piotra Kratochwilla. Był on właścicielem dużego młyna parowego, który również stał na terenie tej działki. Kilkupiętrowy gmach wznosił się nad wodami Jeziora Jelonek, a wraz z nim piętrzyły się dwa wysokie kominy. Obiekt ten był jednym z dowodów na gospodarczy rozwój Gniezna pod koniec XIX wieku, który górował nad okoliczną zabudową przez kilkadziesiąt lat. Sam młyn rozebrano w 1920 roku, ale do dziś przetrwał obiekt stojący po jego przeciwnej stronie – właśnie wspomniane stajnie.
Docelowo budynek mieścił sześć koni oraz pomieszczenie dla zakładowego wozu, a na poddaszu magazynowano siano. Trzeba powiedzieć wprost, że ów obiekt jest odpowiednikiem współczesnych garaży dla samochodów. Dziś, patrząc na to, w jaki sposób wykończono budynek o tak prostej roli, powinno zastanawiać podejście ówczesnych do estetyki. To nie jest jedyny przykład tego typu z terenu Gniezna, ale ten zasługuje właśnie na uznanie, jako dowód wyjątkowej staranności dawnych inwestorów oraz projektantów. Nawet kiedy w latach 20. XX wieku we wnętrzach stajni utworzono mieszkania, dostosowano je do istniejących pomieszczeń. Mimo iż na przestrzeni kolejnych dekad „doczepiono” do budynku różne dobudówki, to jednak znaczna część klinkierowej elewacji ocalała i wciąż może cieszyć oko. Miejmy nadzieję, że wraz z rewitalizacją otoczenia Jeziora Jelonek, powyższa historia zostanie także przypomniana…
fotografia 📸 Sebastian Uciński Fotografia
tekst 🖊 Rafał Wichniewicz
W ramach projektu #kulturadlagniezna, który dofinansowany jest ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura w sieci”.
#kulturadlagniezna#kulturawsieci#nckultury
