Zaduszki Poetyckie: Piskurz, Rzepa, Kuczkowski

W ramach „Wielkiej i małej literatury Gniezna. I-go Całorocznego Festiwalu Literatury Gnieźnieńskiej” w sobotę 16 listopada o godz. 18:00 w Starym Ratuszu odbędą się Zaduszki Poetyckie, na których będą wspominani nieżyjący już, wybitni lirycy gnieźnieńscy: Anna Piskurz, Tomasz Wincenty Rzepa i Sławomir Kuczkowski.

Podczas spotkania zaprezentowana zostanie również twórczość gnieźnieńskich pisarzy oraz, dzięki współpracy z „Czytelnią na Piętrze” I LO im. Chrobrego w Gnieźnie, nastąpi otwarcie wystawy ekfraz do poezji Anny Piskurz. Autorami prac są uczniowie i absolwenci  I Liceum Ogólnokształcącego im. B. Chrobrego skupieni w kole plastycznym prowadzonym przez artystę plastyka Krzysztofa Burgharda. Wiersze zilustrowali: Bartek Degórski, Marta Kłodawska, Małgorzata Kukurenda, Paulina Nowakowska, Rozalia Rębasz, Julia Siwińska,  Michalina Skrzyńska, Marta Szymańska i Anna Wąsowicz.  Ekfrazy wzbogaciły zbiór opowiadań wydany przy okazji IV  Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Anny Piskurz pt. „Spotkałam tylu ludzi a nie spotkałam, nikogo…”

Wyjątkowych pisarzy Gniezna wspominać będą przyjaciele oraz znajomi literatów, podczas Zaduszek Poetyckich będzie również okazja obejrzenia oryginalnych rękopisów i maszynopisów wierszy, które obecnie opracowywane są do przyszłych publikacji książkowych.

Anna Małgorzata Piskurz (1957-2003) – ze względu na chorobę poetki zachowało się niewiele danych mówiących nam o jej życiu. Jedyna, rozbudowana wzmianka biograficzna zachowała się w antologii współczesnej poezji „Między pustymi imionami – wybór młodej poezji” i brzmi: „urodzona 1 listopada 1957 roku w Poznaniu. Obecnie mieszka w Gnieźnie. Jest studentką teologii. Drukowała w Gazecie Młodych, Nurcie, Zorzy, Gazecie Zamojskiej, Słowie Powszechnym i Życiu Literackim. Laureatka wielu ogólnopolskich konkursów poetyckich i prozatorskich, między innymi wiedeńskiego konkursu im. Marka Hłaski. Wydała cztery arkusze poetyckie: Wyznanie /1988/, Listy Tobą pisane /1989/,

Wypędzonym z raju /1989/, Do /1990/.” Pierwsze wydanie książki Piskurz „Do” miało miejsce w Gnieźnie. Nakład nie przekroczył 250 sztuk, część z tych wierszy (łącznie 24) poetka opublikowała między innymi w warszawskim czasopiśmie literackim Własnym głosem. W l. 1995-6 poetka była redaktorką naczelną pisma „Wielkopolskiego Związku Inwalidów Narządu Ruchu” Koło Gniezno Plus Minus: reportaż, kultura, informacja.

 

Tomasz Wincenty Rzepa – studiował filozofię na ATK w Warszawie oraz teologię na PWT w Poznaniu, poeta, autor zbioru opowiadań, członek Związku Literatów Polskich, laureat wielu ogólnopolskich konkursów literackich. Był synem Tomasza Rzepy (1910-1976), absolwenta szkoły chorążych w Warszawie, który po wojnie w 1946 r. przeniósł się do Gniezna, gdzie pracował w straży pożarnej w stopniu kapitana. Tomasz Wincenty debiutował w prasie literackiej w 1977 r. W latach 1981-6 literat działał czynnie w Poetyckiej Grupy Efektystów razem z Pawłem Berkowskim, Jerzym Kałwakiem, Maciejem Krzyżanem, Jarosławem Mikołajewiczem i Lidią Rezler (grupa działała przy gnieźnieńskim Oddziale Stowarzyszenia Pax). W okresie przynależności do grupy poeta zadebiutował tomikiem wierszy pt. „Na początek”, wydanym w Warszawie. Łącznie Rzepa opublikował trzynaście książek, w tym tomiki poetyckie: „Inna Ojczyzna” (Poznań 1984), „Jaśminowe noce” (Gniezno 1989), „Wszystko postawiłem na Chrystusa” (Warszawa 1991), „Ze snu i ze światła” (Bydgoszcz 2000), „Trudna miłość” (Poznań 2002), „Brzegi” (Bydgoszcz 2006), „To tylko szept” (Bydgoszcz 2008), „Iskro pałająca” (Poznań 2009), „Jeśli ziarno nie obumrze” (Poznań 2011), „Jaśminowe noce” (II, Poznań 2013), „Zmartwychwstanie” (Poznań 2015) oraz opowiadania „Smutne słowo blues” (2002). W 2008 r. poeta za osiągnięcia artystyczne otrzymał Nagrodę Towarzystwa Miłośników Gniezna (w tej kategorii wyróżniono również aktora Krzysztofa Bienia z Teatru im. A. Fredry). Tomasz Rzepa zmarł 23 lipca 2016 r., został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca przy ul. Witkowskiej w Gnieźnie.

 

Sławomir Kuczkowski (1965-2009) – jeden z najważniejszych twórców gnieźnieńskiej kultury niezależnej przełomu XX i XXI w. Założyciel Teatru Wizji i Medytacji „Czerwona Główka” oraz Teatru Poezji Poetów Różnych, reżyser, performer, poeta, autor audycji literackich w Radio Gniezno, animator kultury. Wychowywał się w Gnieźnie, jego bratem był znany poeta i redaktor naczelny „Toposu”, Krzysztof Kuczkowski. Już podczas licealnej edukacji w Gnieźnie zaczął pisać wiersze oraz udzielać się w miejscowym środowisku literackim, zawiązał później przyjaźnie m.in. z Krzysztofem Szymoniakiem, Maciejem Krzyżanem czy Anną Piskurz. W l. 1985-6 związany był z Klubem Literackim Grupy „Pięta” przy gnieźnieńskim MOK-u. Działania literackie Kuczkowski animował z Krzysztofem Pelcem. Hasło o grupie „Pięta” znalazło się w leksykonie opracowanym przez ówczesną adiunkt w Instytucie Badań Literackich PAN, Ewę Głębicką. Badaczka, w opar-ciu o konsultacje z Kuczkowskim, odnotowała: Grupa działała przy Miejskim Ośrodku Kultury (MOK) w Gnieźnie na zasadach klubu literackiego; jej opiekunką z ramienia Ośrodka była Krystyna Jóźwiak. Grupę Pięta tworzyli Sławomir Kuczkowski, brat Krzysztofa Kuczkowskiego i Krzysztof Pelc; obaj też byli członkami Klubu Literackiego przy MOK. W 1985 wydali zeszyt poetycki „Prowokacja”, a w następnym roku, wspólnie z grupami Drzewo i Efektyści zeszyt pt. „Trzy pokolenia”. Za właściwy debiut literacki w prasie Kuczkowski uznał dopiero druk

w „Toposie” w 1993 r. Oprócz literatury Kuczkowski zajmował się również teatrem, szukając inspiracji w mistyce m.in. Jana od Krzyża i Simone Weil. Do trupy teatralnej założonej przez Kuczkowskiego należeli m.in. Jacek Błaszczyk, Alek Bogusz i Leszek Giżycki. Teatr Wizji i Medytacji „Czerwona Główka” wystawiał sztuki własne, jak „On Jest czyli Szczelina”, „Krzyżowanie czasu” lub „Komorę”. W 2000 r. Kuczkowski współorganizował w Gnieźnie I Mityng Teatralny, na którym corocznie występowały teatry niezależne z całej Polski. Równolegle animował kulturę prowadząc do 2008 r. w Radio Gniezno autorską audycję „Latająca Kawiarnia Literacka”, był także członkiem-założycielem Gnieźnieńskiego Stowarzyszenia Konfraternia Teatralna. Kuczkowski współpracował również z Jarosławem Mikołajczykiem, gnieźnieńskim instruktorem teatralnym (m.in. działania: „Zaduszki”, publiczne czytania performatywne w MDK-u, przygotowania do spektaklu „Hiob”). Równolegle do teatru medytacyjnego, Kuczkowski animował poezję w Teatrze Poezji Poetów Różnych, gdzie razem z Dawidem Jungiem przygotował m.in. spektakl „Pieśń nad pieśniami” w przekładzie Roma-na Brandstaettera. Własne działania teatralne w Gnieźnie Kuczkowski wystawiał w ówczesnym Młodzieżowym Domu Kultury (obecnie EsTeDe) oraz kryptach OO. Franciszkanów. Za działalność teatralną Kuczkowski został uhonorowany m.in. w 2008 r. Nagrodą Złotego PTAQ-a w Nowej Soli. W 2010 r. za tom „Piętno” Kuczkowski został uhonorowany pośmiertnie Nagrodą im. Ks. Jana Twardowskiego.

 

Organizatorem „Wielkiej i małej literatury Gniezna. I-go Całorocznego Festiwalu Literatury Gnieźnieńskiej” wg koncepcji artystycznej Dawida Junga jest Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie, festiwal objęty został honorowym patronatem: Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i „Zeszytów Poetyckich”.

Skip to content